Σταύρος Προμπονάς
του Σταύρου Προμπονά
Διοικούσα Επιτροπή Πράσινης Αριστεράς

Η Επόμενη Μέρα της Οικονομικής Πανδημίας

Η επιστροφή μας στις 4 Μαΐου :
– Με ποια πραγματικότητα θα έρθουμε αντιμέτωποι;
– Ποια εικόνα θα έχει η αγορά με την επιστροφή στην ‘’κανονικότητα’’;

Με βάση το σχέδιο επιστροφής στην κανονικότητα μετά από δύο περίπου μήνες -που κράτησε το lockdown- και  βάσει  των εξαγγελιών της κυβέρνησης, από τις 4 Μαΐου θα τεθεί σε τροχιά λειτουργίας μόνον το 10% των επιχειρήσεων και μάλιστα μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έκλεισαν με υπουργικές αποφάσεις αναγκαστικά λόγω της πανδημίας.

Βάσει των στοιχείων της ΓΣΕΒΕΕ θα επιστρέψουν για εργασία, στον επαγγελματικό τους χώρο περίπου 68.528 εργαζόμενοι από το σύνολο των  690.000 εργαζομένων που είχαν τεθεί σε αναστολή σύμβασης.
Στο επίπεδο των επιχειρήσεων θα επανεκκινήσουν και θα προσπαθήσουν να λειτουργήσουν 26.167 μικρές επιχειρήσεις το από σύνολο των~ 260.000 επιχειρήσεων που έκλεισαν.
Σύμφωνα με έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, τα μηνύματα και τα στοιχεία που υπάρχουν αυτή την στιγμή, δείχνουν ότι 1 στις 7 επιχειρήσεις που έκλεισαν αναγκαστικά τον Μάρτιο –τόσο από τον χώρο του λιανικού εμπορίου όσο και από τον χώρο της εστίασης- δεν θα ξανανοίξει.

Από τον χώρο της εργασίας, τα στοιχεία που δίνουν οι επαγγελματικές και εργατικές ενώσεις, είναι απαισιόδοξα.
Μόνο 1 στους 4 εργαζομένους εργάζεται κανονικά.
(Ως κανονική ορίζεται η εργασία στην οποία τηρούνται οι όροι των συλλογικών συμβάσεων).

Συγκεκριμένα, με κανονική εργασία (δια ζώσης) παραμένει το 25,4%, 26,2% εργάζεται με τηλεργασία, ενώ ποσοστό 19,7% των εργαζομένων είναι με μειωμένο ωράριο. Οι υπόλοιποι εργαζόμενοι βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης, και το μεγαλύτερο ποσοστό δεν εργάζονται καθόλου.
Ένα επίσης σοβαρό ποσοστό εργαζομένων (11,4%) δεν θα επιστρέψει στην εργασία του, διότι πέρασε από την φάση της εργασίας στην φάση της ανεργίας (έχασε οριστικά την δουλειά του μέσα στον Μάρτιο).

Η κατανάλωση θα επηρεαστεί αρνητικά, όταν είναι δεδομένο ότι το 41% των εργαζομένων, κατά δήλωση τους, έχουν υποστεί σοβαρή μείωση του εισοδήματος τους με την έναρξη των προστατευτικών και περιοριστικών μέτρων.
Στο πεδίο του προγραμματισμού, το σχέδιο που έχει ήδη έτοιμο το υπουργείο Εργασίας και ανά πάσα στιγμή θα τεθεί σε λειτουργία, είναι η εκ περιτροπής εργασία (πρόταση άλλωστε που με θέρμη έχει υποστηρίξει ο ΣΕΒ και έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση) και με καταβολή του μισού μισθού από τους εργοδότες!
Το ανησυχητικό είναι ότι η σχετική απόφαση έχει σχεδιαστεί να επεκταθεί και μετά την κρίση.
Το συνολικό πλαίσιο επιβεβαίωσε ο κ. Σταϊκούρας ως υπουργός Οικονομικών, δηλώνοντας ότι το κράτος θα καταβάλλει σχεδόν το 40% του μισθού ενός εργαζομένου, ενώ το υπόλοιπο 60% θα καταβάλλεται από τον εργοδότη.
Η κάλυψη της μισθοδοτικής διαφοράς (40% ) θα ισχύει για το διάστημα που αυτός δεν εργάζεται.

Εκτιμώ ότι με την πρώτη ευκαιρία η κυβέρνηση και κάτω από την πίεση του ΣΕΒ και των εργοδοτικών ενώσεων, υπό την φαινομενική απειλή του νέου κύματος πανδημίας, αλλά και με αναφορά στο επιχείρημα της οικονομικής ύφεσης που προκάλεσε η υγειονομική κρίση, προσπαθεί να επιβάλλει την εκ περιτροπής εργασία!

Ο Τουριστικός τομέας, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 20% του ΑΕΠ για το 2020, δεν θα μπορέσει να «σώσει την παρτίδα».
Μόνο το 30% των ξενοδοχειακών μονάδων θα λειτουργήσει φέτος και μάλιστα όσες μονάδες ανοίξουν, θα απασχολήσουν μόνο το 50% του προσωπικού που απασχολούσαν! Αναμένεται μείωση της τάξης του 70%, στο 7μηνο.

Υπάρχουν εκτιμήσεις πως η ύφεση στην Ελλάδα (2020) θα φτάσει το 10%-15% (η επίσημη κυβερνητική εκδοχή μιλάει για 4%-8 %).
Στο επίπεδο της ανεργίας ο δείκτης τον Ιούνιο θα φτάσει στο 32%, με μέσο δείκτη για το 2020 το 25%.
Η παρέμβαση της κυβέρνησης στο δημοσιονομικό πεδίο για να στηρίξει την οικονομία είναι της τάξης του 5,5 % του ΑΕΠ (7,5% κατά την Κυβέρνηση),  όταν στην Γερμανία διατίθεται το 50% του ΑΕΠ, στην Γαλλία το 25%, στην Ιταλία το 40%  κλπ.

Το υποχρεωτικό κλείσιμο των επιχειρήσεων θα έχει ως αποτέλεσμα να οδηγήσει στην αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η Capital Economics (*) υποστηρίζει ότι ο δείκτης NPL για το 2020 δείχνει ότι 1 στα 2 δάνεια δεν θα εξυπηρετούνται, δηλαδή το 50% περίπου των συνολικών δανείων.

Η Ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί εφέτος κατά 60% περίπου στο μέγεθος που είχε το 2007.
Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τα δημοσιονομικά μέτρα της κυβέρνησης θα επιφέρουν αύξηση του δείκτη χρέους πάνω από το 200% του ΑΕΠ εφέτος και στο 225% για το 2022.
Η αύξηση του δείκτη Χρέους από μόνη της ανοίγει πάλι τον κύκλο συζητήσεων για την βιωσιμότητα ή όχι του δημοσίου χρέους με ότι αυτό συνεπάγεται.

Το αισιόδοξο σχέδιο, περιλαμβάνει την  σχετικά μικρή ανάκαμψη του ΑΕΠ 2021, περίπου στο 8%.
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν περίπου 14 χρόνια για την χώρα μας για να επιστρέψει στα προ κρίσεως επίπεδα.

Γίνεται κατανοητό ότι διαμορφώνεται άλλο εργασιακό τοπίο, με κατάλυση των εργατικών κεκτημένων.
Πολλοί το παρουσιάζουν ως μια νέα εργασιακή ζούγκλα, άλλοι μιλούν για ένα νέο πείραμα του νεοφιλελευθερισμού με πειραματόζωο τους εργαζόμενους της χώρας που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Ότι και να ισχύει, ο Σεπτέμβριος θα βρει τους εργαζόμενους στους δρόμους, να υπερασπίζονται το δικαίωμα στην εργασία που εν τέλει είναι δικαίωμα στην ζωή,

(*) Capital Economics,Εκθεση Stanley Morgan Έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, Παρατηρητήριο της ΓΣΕΕ