Mια σχετικά νέα, ολοένα ανερχόμενη βιομηχανία, αυτή των συμπληρωμάτων διατροφής, απειλεί την ήδη ευάλωτη ισορροπία στην Ανταρκτική.
Για την τροφοδότησή της, η βιομηχανία αλιείας κριλ, ενός μικροσκοπικού είδους γαρίδας, έχει εισβάλει στην Ανταρκτική την τελευταία πενταετία θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρη την τροφική αλυσίδα, συχνά προβαίνοντας σε επικίνδυνες αλιευτικές πρακτικές που μπορούν να βλάψουν την άγρια ζωή και τις προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές σε μια από τις πιο ευάλωτες περιοχές του πλανήτη.
Τα κριλ είναι μικρά καρκινοειδή που μοιάζουν με γαρίδες και αποτελούν τη βάση ολόκληρης της τροφικής αλυσίδας της Ανταρκτικής για μία πληθώρα ζώων όπως οι φάλαινες, οι πιγκουίνοι και οι φώκιες. Επιπλέουν και παρασύρονται από τα ρεύματα στους ωκεανούς σε μεγάλα σμήνη που μπορεί να εκτείνονται για δεκάδες χιλιόμετρα.
Εχουν ορισμένα ιδιαίτερα ταλέντα, όπως την ικανότητα να εκπέμπουν φως (βιοφωτισμός) και την αυτόματη έκδυση του κελύφους τους στην προσπάθεια να αποφύγουν κάποιον θηρευτή.
Οι υπολογισμοί της βιομάζας του κριλ κυμαίνονται μεταξύ των 60 και 420 εκατομμυρίων τόνων, με τρέχουσα βέλτιστη εκτίμηση τους 379 εκατομμύρια τόνους.
Οπως αποκαλύπτει νέα έκθεση της Greenpeace με τίτλο «Κριλ: ο άγνωστος κόσμος της αλιείας στην Ανταρκτική», το ενδιαφέρον που επέκτεινε την αλιεία του κριλ ωθείται από την αυξημένη ζήτηση για το έλαιο κριλ, που χρησιμοποιείται σε ορισμένα συμπληρώματα διατροφής (ιχθυέλαια) πλούσια σε Ωμέγα-3.
Το θρεπτικό, μικροσκοπικό κριλ
Η αγορά των ιχθυελαίων αναμένεται να έχει περαιτέρω μεγάλη ανάπτυξη λόγω της αυξανόμενης ενημέρωσης για τα οφέλη των λιπαρών οξέων Ωμέγα 3 και των μεταβολιτών στην υγεία για ένα φάσμα λειτουργιών όπως η υγεία του εγκεφάλου, της καρδιάς και των ματιών, κυρίως πριν από τη σύλληψη, κατά την εγκυμοσύνη και την παιδική ηλικία.
Η συνολική αξία της αγοράς για έλαιο κριλ ανήλθε σε 204,4 εκατομμύρια δολάρια το 2015. Τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν συστατικά όπως τα λιπαρά οξέα Ωμέγα-3 και τους μεταβολίτες τους αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς (60%) και ακολουθούν οι τροφές για τις ιχθυοκαλλιέργειες και κατοικίδια, καθώς και φαρμακευτικά προϊόντα.
Το κύριο αλιευτικό πεδίο για τα σκάφη αλιείας κριλ βρίσκεται γύρω από το βόρειο άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου, τις Νότιες Ορκάδες και το Στενό Μπράσφιλντ και ταυτίζεται σχεδόν με τις κύριες περιοχές αναζήτησης κριλ για τους πιγκουίνους, τις φώκιες και τις φάλαινες.
Από το 2010, η βιομηχανία της αλιείας του κριλ αναπτύσσεται σταθερά, λόγω της εισόδου των νορβηγικών εταιρειών και αλιευτικών σκαφών σε αυτή, της αύξησης των αλιευμάτων από τα σκάφη της Νότιας Κορέας και της ανάπτυξης του κινεζικού στόλου αλίευσης κριλ.
Παρά τις προσπάθειες της βιομηχανίας να παρουσιαστεί ως μία από τις πιο βιώσιμες του κόσμου, τα στοιχεία που συνέλεξε η Greenpeace καταδεικνύουν ένα μοτίβο αλιευτικής δραστηριότητας ολοένα και πιο κοντά στην ακτή και σε άμεση γειτνίαση με τις περιοχές που βρίσκονται οι αποικίες των πιγκουίνων και οι περιοχές σίτισης των φαλαινών.
Στην έκθεση της Greenpeace διαπιστώνεται εντατική αλιεία κριλ σε άμεση γειτνίαση με βασικές ζώνες τροφοληψίας της άγριας πανίδας της Ανταρκτικής, προκαλώντας άμεσο ανταγωνισμό με ζώα, όπως οι φάλαινες και οι πιγκουίνοι.
Τα δεδομένα αυτόματης παρακολούθησης (AIS) καταδεικνύουν ότι τα πλοία αγκυροβολούν κοντά σε ειδικά προστατευόμενες περιοχές, παρά τις πιθανές επιπτώσεις στην άγρια φύση και τον βυθό.
Εξάλλου, καταγράφονται δραστηριότητες που υποδηλώνουν επικίνδυνες αλιευτικές πρακτικές, όπως η μεταφόρτωση των αλιευμάτων σε πλοία – ψυγεία με βαρύ ιστορικό παραβάσεων και χαμηλές προδιαγραφές ως προς την ασφάλεια και την πρόληψη της ρύπανσης.
Παγκοσμίως η μεταφόρτωση έχει συνδεθεί με παραβιάσεις περιβαλλοντικών όρων και καταπάτηση εργασιακών δικαιωμάτων, λόγω της έλλειψης διαφάνειας η οποία διέπει τέτοιες δραστηριότητες.
Σε αυτό το είδος αλιείας συμμετέχει και ένα σκάφος ελληνικών συμφερόντων, το «Frio Dolphin», ένα πλοίο – ψυγείο νηολογημένο στον Παναμά με «σημαία ευκαιρίας», που ταξίδεψε στην Ανταρκτική το 2017.
Σε επτά περιστάσεις ενδέχεται να μεταφορτώθηκε κριλ σε αυτό από τρία διαφορετικά αλιευτικά σκάφη. Τον Ιούνιο του 2017, το πλοίο εθεάθη να μεταφορτώνει στον κόλπο Ντισκάβερι, σε άμεση γειτνίαση με δύο περιοχές μεγάλης περιβαλλοντικής αξίας.
Εκτός από το γεγονός ότι στερεί από τα θαλάσσια ζώα μία ζωτική πηγή τροφής, η βιομηχανική αλιεία του κριλ σε τόσο παρθένα νερά έχει μεγάλους περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Οι προσαράξεις, οι πετρελαιοκηλίδες και τα ατυχήματα, όπως οι πυρκαγιές, απειλούν την άγρια ζωή και τα εύθραυστα οικοσυστήματα του Ανταρκτικού Ωκεανού.
Η βιομηχανία αλιείας του κριλ, ως η μεγαλύτερη στον Ανταρκτικό Ωκεανό, αντιπροσωπεύει ένα ισχυρό λόμπι που μπορεί να διαμορφώσει ή να εναντιωθεί στις προσπάθειες για τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων.
Εχει ισχυρή παρουσία στην Επιτροπή για τη Διατήρηση της Θαλάσσιας Χλωρίδας και Πανίδας της Ανταρκτικής και μπορεί να ασκήσει επιρροή ακόμα και μέσω εμπορικών οργανώσεων, όπως είναι ο Σύλλογος Eταιρειών Υπεύθυνης Αλίευσης κριλ.
Ουσιαστικά, η αλιεία του κριλ πραγματοποιείται σε περιοχές που έχουν προταθεί ως πιθανά θαλάσσια καταφύγια που θα βοηθήσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα να ανακάμψουν από τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών.
Η Greenpeace ζητά τη θεσμοθέτηση θαλάσσιων καταφυγίων στην Ανταρκτική σε μία περιοχή συνολικής έκτασης 1,8 εκατομμυρίων τ.χλμ. στη θάλασσα Ουέντελ με απώτερο στόχο τη δημιουργία μέχρι το 2030 ενός δικτύου θαλάσσιων καταφυγίων που θα καλύπτει τουλάχιστον το 30% των ωκεανών του πλανήτη.
Via : www.efsyn.gr
