Τα φώτα των σταδίων έσβησαν, το κύπελλο «προσγειώθηκε» στην Αργεντινή, τα πανηγύρια κόπασαν κι ένα ακόμα Μουντιάλ πέρασε στην Ιστορία. Είναι σίγουρο ότι μετά από χρόνια, αυτό που θα θυμόμαστε όλοι, είναι οι μαγικές ποδοσφαιρικές στιγμές και οι μεγάλες συγκινήσεις που πρόσφεραν οι παίχτες των καλύτερων – κατά τεκμήριο – Εθνικών ομάδων στον κόσμο.

Κανένα πάθος όμως και καμιά «στρογγυλή θεά» δεν μπορεί να εξαφανίσει το γεγονός ότι το Μουντιάλ, όπως και κάθε άλλη μεγάλη αθλητική διοργάνωση, είναι πάνω απ’ όλα μια «μπίζνα», με επενδύσεις και τζίρους δισ. ευρώ, με τεράστια συμφέροντα (οικονομικά, γεωπολιτικά) να ανταγωνίζονται στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, με κερδισμένους και χαμένους σε «αγώνες» που δεν παίζονται μόνο στα γήπεδα. Και δεν μιλάμε βέβαια για τις ποδοσφαιρικές ομάδες.

Το φετινό Μουντιάλ ήταν η ακριβότερη τέτοια διοργάνωση στην ιστορία του θεσμού. Τα χρήματα τα οποία δαπανήθηκαν για τις υποδομές που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σχετίζονται με τη διοργάνωση, ξεπερνούν, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, τα 300 δισ. δολάρια. Κόστισε δηλαδή όσο όλα μαζί τα 21 προηγούμενα Μουντιάλ! Από το 2010 που το Κατάρ ανέλαβε τη διοργάνωση, μέχρι το σφύριγμα της πρώτης σέντρας πριν από έναν μήνα, ξοδεύτηκε ένα ολόκληρο ΑΕΠ της Ελλάδας!

Βέβαια, η «επένδυση» που έκανε το καταριανό καθεστώς δεν αφορά στενά την κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση. Ούτε φιλοδοξούσε από αυτή «να βγάλει» τα λεφτά του. Η διεκδίκηση και τελικά διοργάνωση του Μουντιάλ έγινε μέρος ενός στρατηγικού σχεδιασμού με τον τίτλο «vision 2030», που θέλει να αναδείξει το Κατάρ σε αναβαθμισμένο «δυτικότροπο» παίχτη στον Κόλπο και σε διεθνή οικονομικό και τουριστικό προορισμό, ανεβάζοντας συνολικά τις μετοχές του στο χρηματιστήριο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Με το δάχτυλο στο μέλι

Σε κάθε περίπτωση, τα πετροδόλαρα που «μοχλεύτηκαν» στο Κατάρ σε καιρούς χαλεπούς για την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία, ήταν μια τονωτική «ένεση» για τα μονοπώλια που «έβαλαν το δάχτυλο στο μέλι». Πάνω από 36 δισ. ευρώ κόστισε το μετρό της Ντόχα, που κατασκευάστηκε εξολοκλήρου από γερμανικούς ομίλους.

Επιστέγασμα των δεσμών που ανέπτυξε η Γερμανία με τους σεΐχηδες του Κατάρ ήταν και η 15ετής συμφωνία που υπογράφτηκε πριν από λίγες μέρες ανάμεσα στα δύο κράτη για την προμήθεια της Γερμανίας με φυσικό αέριο, που θα τη βοηθήσει να απεξαρτηθεί από το ρωσικό. Περισσότερες πληροφορίες δεν έγιναν γνωστές, πέρα από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ χαιρέτισαν τη συμφωνία και ότι η εταιρεία που ανέλαβε να την «εκτελέσει» είναι επίσης αμερικανική.

Κατά τ’ άλλα, περί τα 15 δισ. ευρώ κόστισε το συγκρότημα υπερπολυτελών κατοικιών με την επωνυμία «The Pearl», που ολοκληρώθηκε το 2018 και φιλοδοξεί στη μετά Μουντιάλ εποχή να αποτελέσει τουριστικό τοπόσημο για την πρωτεύουσα της πετρελαιομοναρχίας του Κόλπου. Περιμετρικά του σταδίου Lusail χτίστηκαν 22 νέα ξενοδοχεία. Η πόλη απέκτησε νέο αεροδρόμιο, ένα υπερσύγχρονο οδικό δίκτυο και εκατοντάδες άλλες υποδομές.

Οσο κι αν είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς διαβάζοντας τα παραπάνω θηριώδη μεγέθη, η κατασκευή επτά νέων γηπέδων και η ανακαίνιση ενός για τις ανάγκες της διοργάνωσης κόστισαν «μόλις» 6,5 δισ. δολάρια. Κόστισαν βέβαια και τη ζωή 6.500 εργαζομένων, για τους οποίους θα πούμε περισσότερα στη συνέχεια.

Οικονομικοί αναλυτές «βλέπουν» αυτόν τον επενδυτικό οργασμό να ωθεί την καταριανή οικονομία σε ανάπτυξη πάνω από 4% μέχρι το τέλος του χρόνου και σε 3,2% ετησίως μέχρι το 2030. Δεν λείπουν όμως και οι φόβοι για μια «κτηματομεσιτική φούσκα», αν τα χιλιάδες σπίτια και ξενοδοχεία που κατασκευάστηκαν τα τελευταία χρόνια δεν γεμίσουν με ενοίκους και επισκέπτες, με τον κίνδυνο να παρασύρουν σε μεγάλη δίνη την οικονομία του εμιράτου.

Κερδισμένοι και …πιο κερδισμένοι

Οι ίδιες αναλύσεις υπολογίζουν τα έσοδα του Κατάρ από τη διοργάνωση στα 17 δισ. δολάρια, ποσό «αδιάφορο», όπως φαίνεται, για τους σεΐχηδες του καθεστώτος, που «πόνταραν» σε γεωπολιτικά και όχι σε άμεσα οικονομικά οφέλη από την ανάληψη της διοργάνωσης.

Στην αποτίμηση ξεχωρίζει και η παρουσία δεκάδων ξένων ηγετών στη διάρκεια των αγώνων, με το «κοντέρ» να τερματίζει στις 20 Νοέμβρη, οπότε σημειώθηκε η μεγαλύτερη «εισροή» αρχηγών κρατών και διεθνών προσωπικοτήτων στην ιστορία των Παγκόσμιων Κυπέλλων.

Μεταξύ άλλων, στο Κατάρ βρέθηκε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, συνοδεία αντιπροσωπείας του Κογκρέσου, που δεν έχασε την ευκαιρία στο ημίχρονο του αγώνα ΗΠΑ – Ιράν να ανακοινώσει την υπογραφή συμφωνίας για την αγορά αμερικανικών όπλων αξίας ενός δισ. δολαρίων από το εμιράτο.

Οι βασικοί συνέταιροι σ’ αυτήν την παραζάλη των δισ. πληρώθηκαν κι αυτοί το μερτικό τους: Η FIFA έβγαλε περί τα 7,5 δισ. δολάρια την τετραετία από το προηγούμενο Μουντιάλ και 440 εκατ. δολάρια μοιράστηκαν οι Εθνικές ομάδες.

Γαλέρα πίσω από τη βιτρίνα

Αυτή είναι η μια όψη της φανταχτερής διοργάνωσης που ολοκληρώθηκε πριν από μια βδομάδα στο Κατάρ. Την άλλη όψη περιγράφουν με τα πιο μελανά χρώματα οι εργάτες που γλίτωσαν (ή και όχι) από την κόλαση στα εργασιακά γκέτο της Ντόχα και των άλλων πόλεων, χτίζοντας τα πανάκριβα ξενοδοχεία, τα χλιδάτα σπίτια και τα φανταχτερά στάδια.

Ενας Νεπαλέζος μετανάστης, ανάμεσα στους χιλιάδες που δούλεψαν για την κατασκευή των γηπέδων, μιλάει στον βρετανικό «Guardian» για τη ζωή του εκεί: «Οποτε βλέπω το στάδιο στην οθόνη νιώθω άσχημα. Με κακοποίησαν και με εκμεταλλεύτηκαν. Εγώ και πολλοί άλλοι εργάτες δεν αμειφθήκαμε δίκαια».

Οπως διηγείται, χρειάστηκε ο ίδιος να πληρώσει 820 ευρώ «προμήθεια» στο πρακτορείο του Νεπάλ που του βρήκε δουλειά στο Κατάρ. Του υποσχέθηκαν μισθό 300 ευρώ τον μήνα και τελικά αμειβόταν με 188! Για να μπορέσει να επιβιώσει δούλευε ατέλειωτες υπερωρίες. «Ολοι οι εργάτες έχυσαν αίμα, ιδρώτα και δάκρυα για να πραγματοποιηθεί το Μουντιάλ, δεν πληρώθηκαν όμως όπως θα έπρεπε», λέει.

Ενας άλλος ομοεθνής του, που επίσης μίλησε στον «Guardian», περίμενε ότι θα έμενε στο Κατάρ τουλάχιστον μια διετία. Γι’ αυτό δανείστηκε χρήματα προκειμένου να πληρώσει τα 960 ευρώ που του ζητούσε το δουλεμπορικό γραφείο στη χώρα του. Δούλεψε όμως μόνο για 8 μήνες στην κατασκευή ενός σταδίου, πριν τον εξαναγκάσουν να επιστρέψει στη χώρα του μαζί με χιλιάδες άλλους.

Εχοντας σωρεύσει τεράστια χρέη, πλήρωσε ξανά για να επιστρέψει στο Κατάρ και σήμερα δουλεύει σε κατασκευαστικά έργα, με ακόμα χειρότερους όρους. Στην κατασκευή των γηπέδων «χρειάστηκε να δουλεύουμε σε ακραίες θερμοκρασίες, αλλά δεν είχαμε εύκολη πρόσβαση σε νερό. Στην αρχή, δεν είχα καν κρεβάτι και μαξιλάρι. Κοιμόμασταν στο πάτωμα», λέει για τον …ανερχόμενο εργασιακό παράδεισο, όπως παρουσιάζεται το Κατάρ στο πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου.

Σημειωτέον, ανάμεσα στις «φιλεργατικές» αλλαγές που χαιρετίζονταν σ’ αυτό το ψήφισμα, ήταν η κατάργηση το 2020 του συστήματος «kafala», ενός μηχανισμού που απαγόρευε στους εργαζόμενους να αλλάζουν δουλειά χωρίς να λάβουν πρώτα την άδεια του εργοδότη!

Χρειάστηκε δηλαδή να φτάσουμε δυο χρόνια από την έναρξη του Μουντιάλ για να καταργηθεί (στα χαρτιά) ο θεσμός της δουλείας στο εμιράτο, γεγονός που καθόλου δεν εμπόδιζε τους «δημοκράτες» της Δύσης να ζεσταίνουν την πλάτη της πετρελαιομοναρχίας. Στη λίστα με τα ίδια «επιτεύγματα» περιλαμβάνεται και η αύξηση του κατώτατου μισθού στα …264 ευρώ!

Πηγή : https://www.rizospastis.gr