lefkos kapnos

Της Έρσης Βατού

Όταν οι καρδινάλιοι με τη χαρακτηριστική αμφίεση μπήκαν στο Κονκλάβιο την Τρίτη για να επιλέξουν τον Πάπα κλείνοντας πίσω τους την πόρτα, ουδείς θα έπρεπε πλέον να έχει την ψευδαίσθηση ότι επρόκειτο να εκλέξουν τον διάδοχο του Βενέδικτου με αμιγώς προσωπικά κριτήρια. Ουδείς αντιπροσώπευε μόνον τον εαυτό του.

Ο καθένας από αυτούς κουβαλούσε στις πλάτες του τη χώρα και την εκκλησία από όπου προέρχεται αλλά, κυρίως, το τάγμα του ή/και πανίσχυρες ομάδες πίεσης. Οσοι βρίσκονται στο Βατικανό ως παρατηρητές ξέρουν ότι εκεί παίζεται το παιχνίδι της εκλογής: στο πεδίο των λόμπι που διατρέχουν γεωγραφικές περιοχές, φυλές και γλώσσες και απλώνονται σε ένα δίκτυο πολυποίκιλο και περίπλοκο – αυτό της Καθολικής Εκκλησίας. Αυτά τα λόμπι -φανερά ή εν κρυπτώ- στο όνομα της δικής τους ερμηνείας της πίστης δουλεύουν ακάματα ώστε να σπρώξουν δικούς τους ανθρώπους στις υψηλότερες δυνατές θέσεις της ιεραρχίας στην Αγία Εδρα. Με υπέρτατο ζητούμενο έναν δικό τους Πάπα.

Έξι είναι οι ισχυρότερες ομάδες πίεσης που σε μεγάλο βαθμό οδηγούν τα βήματα των καρδιναλίων. Οι focolarini είναι οι πιο ταχέως ανερχόμενοι και ελέγχοντες θέσεις-κλειδιά στο διοικητικό όργανο του Βατικανού, την Κουρία. Ιστορικό βάρος φέρει το κίνημα «Κοινωνία και Απελευθέρωση», καλά δικτυωμένο στην πολιτική ζωή. Με τα τεράστια ποσά που διαθέτουν στην Αγία Εδρα, λόγο έχουν οι «Ιππότες του Κολόμβου», ενώ πανταχού παρόντες είναι οι άνθρωποι της μυστικής και πανίσχυρης οργάνωσης Opus Dei. Οι επιθυμίες των «Λεγεωνάριων του Χριστού» ακούγονται ακόμα με προσοχή -ήταν δύναμη επί των ημερών του Πάπα Ιωάννη Παύλου ΙΙ- ενώ τα μέλη της «Κοινότητας του Αγίου Αιγιδίου», μετά τον εκλεκτό τους Μάριο Μόντι… πέρασαν στο Βατικανό για να επηρεάσουν και εκεί καταστάσεις.

Οι focolarini. του κινήματος της Εστίας (focolare) είναι άγαμοι άνδρες και γυναίκες που ζουν σε χωριστές κοινότητες, τις εστίες, που αποτελούν τους πυρήνες του κινήματος (www.focolare.org). Στόχος τους είναι, λένε, να κρατήσουν αναμμένη, ζωντανή, τη φωτιά της πίστης. Πρεσβεύουν και εφαρμόζουν την κοινοκτημοσύνη έχοντας εγκαταλείψει μητέρα, πατέρα, οικογένεια και πλούτη, ώστε να κάνουν πράξη την προσευχή του Ιησού: «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιω.17:21).

Ενίσχυσαν τη θέση τους από το 2006, όταν ο καρδινάλιος Ταρτσίζιο Μπερτόνε ανέλαβε καθήκοντα δεύτερου τη τάξει μετά τον Πάπα στο Βατικανό, ένα είδος πρωθυπουργού. Λέγεται ότι ο Μπερτόνε, που θα έβλεπε θετικά την άνοδο στον θρόνο του καρδινάλιου Τζανφράνκο Ραβάζι, επικεφαλής του «υπουργείου πολιτισμού» του Βατικανού, δεν θα απέκλειε και δική του ανάδειξη στον παπικό θρόνο.

Είναι το εκκλησιαστικό κίνημα με τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση στην Κουρία, μετά και τον διορισμό, τον περασμένο Νοέμβριο, του μονσινιόρ Αντζελο Βιντσέντσο Τζάνι στη θέση του γραμματέα καθολικής εκπαίδευσης. Οπως έγραφε πρόσφατα το ιταλικό περιοδικό «Espresso», ο Τζάνι βρήκε στο Βατικανό και άλλα πνευματικά τέκνα της ιδρύτριας του κινήματος Κιάρα Λούμπικ. Μεταξύ αυτών, τον καρδινάλιο Ζουάου Μπραζ ντε Αβίζ -που πάντως δεν τα πήγαινε καλά με τον Μπερτόνε- και τον αρχιεπίσκοπο Τζοβάνι Αντζελο Μπετσίου, υπερεπόπτη της Αγίας Εδρας, από το γραφείο του οποίου περνούν τα πιο ευαίσθητα θέματα.

Κοινότητα του Αγίου Αιγιδίου. Με 60.000 μέλη σε 73 χώρες και ανεξακρίβωτο αριθμό φίλων, η κοινότητα γιόρτασε πρόσφατα τα 45 χρόνια ζωής της. Πήρε το όνομά της από τον άγιο της Καθολικής Εκκλησίας Αιγίδιο (Egidio, Gilles) που ήταν ελληνικής καταγωγής αλλά εγκατέλειψε νωρίς τη γενέτειρά του, Αθήνα, για να εγκατασταθεί στη νότια Γαλλία, όπου αρχικά έζησε ως ερημίτης, πριν ιδρύσει μονή.

Με την αποχώρηση του Πάπα και μετά το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών, μέλη και υποστηρικτές του ιερού αυτού λόμπι… μετακόμισαν από το κέντρο της Ρώμης -όπου βρίσκονταν για να στηρίξουν τον Μάριο Μόντι- στο Βατικανό για το Κονκλάβιο. Πολλοί στην Ιταλία αποκαλούν την κοινότητα «ένα παράλληλο κράτος με αυτό του Βατικανού». Το 2005 «κάηκαν» όταν εξαιτίας ενός κακού, ενός αδύναμου λόγου που εκφώνησε ο εκλεκτός τους αρχιεπίσκοπος Μιλάνου Ντιονίτζι Τεταμάντσι έχασε το παπικό αξίωμα. Και τώρα είναι πιο συνετοί.

Το 2012 εισήλθε στην Κουρία ο επίσκοπος Βιντσέντσο Πάλια, εκπρόσωπος της κοινότητας του Σαντ’Ετζίντιο (www.santegidio.org). Ο Πάλια έγινε πρόεδρος του Ποντιφικού Συμβουλίου για την Οικογένεια τη στιγμή που ο Αντρέα Ρικάρντι, ιδρυτής της κοινότητας και καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο πανεπιστήμιο παρέμενε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην κυβέρνηση Μόντι, αρμόδιος για τη διεθνή συνεργασία.

Ο Ρικάρντι φέρεται να επηρεάζει τον αποκαλούμενο και «Τζορτζ Κλούνι του Βατικανού» Γκέοργκ Γκένσουιν, ιδιαίτερο του Ράτσινγκερ. Δύο ήταν οι υποψήφιοι που στήριζε το Τάγμα για τον παπικό θρόνο: ο αρχιεπίσκοπος Κρακοβίας και πρώην γραμματέας του Πάπα Στανισλάβ Ντζίβις και ο καρδινάλιος Κρεσέντσιο Σέπε, αρχιεπίσκοπος της Νάπολης.

Οι Ιππότες του Κολόμβου. Αδιανόητο να εκλεγεί Πάπας χωρίς τη συναίνεση του Τάγματος (www.kofc.org) που συχνά αυτοαποκαλείται «το δυνατό δεξί χέρι της Εκκλησίας». Ιδρύθηκε το 1882 στις ΗΠΑ -απ’ όπου και το όνομά του «Κολόμβος»- και έχει 1,8 εκατ. μέλη -άνδρες άνω των 18- σε τουλάχιστον 14 χώρες. Με μασονική δομή, οι τελετές του είναι κλειστές στον έξω κόσμο και τηρείται όρκος μυστικότητας. Μεταξύ των μελών του Τάγματος ήταν ο Τζον Κένεντι.

Δίνει τεράστια ποσά στην Εκκλησία από φιλανθρωπίες αλλά και από τα κέρδη ασφαλιστικής εταιρείας του, που επί 19 συναπτά έτη έπαιρνε ΑΑΑ στην αξιολόγηση της Standard & Poor’s. Το Βατικανό του… οφείλει. Έπειτα από 350 χρόνια, το Τάγμα ήταν που ανέλαβε την αναπαλαίωση της πρόσοψης της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου.

Ο ισχυρός άνδρας του Τάγματος, ηγέτης τους Καρλ Αντερσον, ένευσε και απολύθηκε από τη διοίκηση του «Ινστιτούτου των Έργων της Θρησκείας», την τράπεζα του Βατικανού, ο Ετόρε Γκότι Τεντέσκι, κοντά στον έτερο… σχηματισμό της Καθολικής Εκκλησίας, την περιβόητη ή διαβόητη κίνηση Opus Dei. Και φυσικά ο Αντερσον ερωτήθηκε για να εγκρίνει τον νέο πρόεδρο Ερνστ φον Φράιμπεργκ.

Συντηρητικοί, θερμοκέφαλοι «υπέρ της ζωής», όπως λένε, κινούν από το παρασκήνιο τα νήματα της αμερικανικής Καθολικής Εκκλησίας. Η ανάληψη του αρχιεπισκοπικού θρόνου των ΗΠΑ από τον Νεοϋορκέζο Τίμοθι Ντόλαν οφείλεται και σε αυτούς, αν και έπαιξαν σε δύο ταμπλό και με τον Σον Ο’Μάλι, τον καπουτσίνο της Βοστόνης.

Λεγεωνάριοι του Χριστού. Μιλάμε για μια πολυεθνική εταιρεία (www.legionariesofchrist.org) που επιτηδεύεται στον χώρο της εκπαίδευσης – διατηρεί εκατοντάδες πανεπιστήμια και σχολεία. Οι Λεγεωνάριοι γεννήθηκαν το 1941 στο Μεξικό. Εξακολουθούν να διατηρούν κάποια δύναμη, αν και αγωνίζονται ακόμα να διαγράψουν από την ιστορία τους μια άλλη, πολύ… πονεμένη ιστορία, αυτήν του ιδρυτή τους Μαρσιάλ Μασιέλ Ντεκολάδο.

Η υπόθεσή του είχε συγκλονίσει την Καθολική Εκκλησία. Ο Μασιέλ ήταν διεφθαρμένος, βιαστής παιδιών μέσα στην Εκκλησία ακόμα και των δύο από τα τρία παιδιά που είχε αποκτήσει με δύο γυναίκες. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια και ο θάνατός του προτού οι Λεγεωνάριοι παραδεχτούν ότι ήταν εγκληματίας. Οι Λεγεωνάριοι «έγιναν» χάρη στον Ιωάννη Παύλο ΙΙ, τον Πολωνό Πάπα, καθώς στην ατζέντα τους ήταν ο πόλεμος κατά του κομμουνισμού. Η σχέση τους με τον επικεφαλής του κολεγίου των καρδιναλίων Αντζελο Σοντάνο παραμένει ισχυρή, ενώ η κληρονομιά του Βοϊτίλα είναι ακόμα ζωντανή στο Κονκλάβιο.

Κοινωνία και Απελευθέρωση. Αριθμεί 60 χρόνια ζωής, με ρίζες στην Ιταλία, όπου το όνομά του είναι οικείο όπως αυτό γνωστού αναψυκτικού, με τα αρχικά του Cl (Communione e Liberazione, www.clonline.org). Όλες οι γυναίκες εργαζόμενες στην κατοικία του Πάπα προέρχονται από αυτό το κίνημα, το οποίο έχει παραρτήματα σε ογδόντα χώρες, περίπου 120.000 άνθρωποι το ακολουθούν και πρεσβεύει τη βίωση μιας χριστιανικής ζωής σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας. Η ουσία όμως είναι ότι μπλέκεται στην πολιτική. Κατά τη «Wall Street Journal», το Cl έβαλε στο πολιτικό προσκήνιο τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, πριν από δύο δεκαετίες υποδεικνύοντάς τον ως κατάλληλο στους Καθολικούς. Ο εκλεκτός του κινήματος ήταν ο αρχιεπίσκοπος Μιλάνου Αντζελο Σκόλα, αν και ο ίδιος επιχείρησε τα τελευταία χρόνια να αποστασιοποιηθεί. Το Cl πάντως έβλεπε θετικά και τον Μαρκ Ουελέ για τη θέση του Πάπα, ως ικανό να αναμορφώσει εκ βάθρων την Κουρία.

Opus Dei. Για την υπερσυντηρητική μυστική καθολική οργάνωση (www.opusdei.org) έχουν γραφτεί και απεικονιστεί τόσα πολλά μέσω κινηματογράφου και άλλων μέσων που τα πολλά λόγια περιττεύουν. Αυτό που μαθαίνουμε από τον γνώστη ιταλικό Τύπο όμως είναι ότι ο δικός τους άνθρωπος, καρδινάλιος Ζουλιάν Χεράντζ, είναι ο επικεφαλής του μυστικού φακέλου που επιγράφεται Vatileaks και αφορά τα σκάνδαλα στο Βατικανό. Στάθηκαν κοντά στον Σκόλα και τον Ουελέ, δεν υποτίμησαν όμως την υποψηφιότητα του πριμάτου της Ουγγαρίας Πέτερ Ερντο. Η οργάνωση ιδρύθηκε το 1928 στην Ισπανία και σήμερα έχει ριζώσει σε 66 χώρες. Η τελευταία της πίεση ασκείται στην Ιρλανδία, όπου επιχειρεί να μπλοκάρει κάθε προσπάθεια νομιμοποίησης της άμβλωσης για λόγους υγείας ακόμα και όταν κινδυνεύει η ζωή της εγκύου.

Via : www.6meres.gr