του Δημήτρη Σούρδη *

Μετά την εκλογική ήττα στις ευρωεκλογές η Δημοκρατική Αριστερά βρίσκεται στο σημείο μηδέν, στο σημείο εκκίνησης, όπως την Άνοιξη του 2010 με σημαντικές όμως διαφορές.

Τότε την ομάδα που αποτελούσαν κυρίως όσοι αποχωρήσαμε από τον Συνασπισμό την χαρακτήριζε η συνισταμένη των διαφοροποιημένων απόψεων από την πλειοψηφία η οποία προσπαθούσε να εκφράσει μια Νέα Αριστερά. Τώρα μας χαρακτηρίζει το φορτίο της πολιτικής μας παρουσίας και πρακτικής στα τέσσερα αυτά χρόνια. Θεωρώ ότι η εκτίμηση αυτής της παρουσίας με τα σημεία στα οποία εστιάζει σήμερα, μας απομακρύνει από την ορθή εκτίμηση. Θεωρώ ότι το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν οι λανθασμένες πολιτικές επιλογές που με την σειρά τους ήταν αποτέλεσμα τριών βασικών προβλημάτων του κόμματος.

Το πρώτο και κυριότερο στοιχείο της κρίσης του κόμματος βρίσκεται στο πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο. Το 2010 είχαμε την ψευδαίσθηση ότι η ομάδα εκείνη ήταν σε μεγάλο βαθμό ιδεολογικά συμπαγής. Όμως όπως αποδείχθηκε στην συνέχεια η κατάσταση ήταν εντελώς διαφορετική. Οι διαφορές ήλθαν στην επιφάνεια πολύ νωρίς. Ήδη στο ιδρυτικό συνέδριο δημιουργήθηκαν ομάδες που υποστήριζαν θέσεις και απόψεις που κάλυπταν ένα πολύ ευρύ πολιτικό φάσμα και ήταν τόσο διαφορετικές μεταξύ τους που ήταν αδύνατο να γεφυρωθούν και να χωρέσουν σε μια ενιαία και συνεκτική πολιτική θεωρία. Οι αποφάσεις που διατυπώθηκαν ήδη από το ιδρυτικό συνέδριο, προσπαθώντας να μην αποκλείουν θέσεις που η μια αναιρούσε την άλλη κατέληξαν να είναι κενές πολιτικού περιεχομένου τόσο σε επίπεδο ιδεολογίας και πολιτικής θεωρίας όσο και σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής. Το περιεχόμενο αυτό το χαρακτήριζαν οι κοινότοπες διαπιστώσεις και τα γενικόλογα ευχολόγια που η όποια σαφήνεια περιορίζονταν σε εκφράσεις αντίθεσης και όχι στην διατύπωση θέσεων. Η διατύπωση μιας πολιτικής πλατφόρμας που θα εκφράζει μια αριστερά του 21ου αιώνα, χωρίς να απεμπολεί το όραμα της αριστεράς και που πείθει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό, είναι ίσως το δυσκολότερο πρόβλημα που έχει να επιλύσει η Δημοκρατική Αριστερά αλλά και όποιος σχηματισμός θέλει να εκφράζει την αριστερά.

Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο που χαρακτήρισε την Δημοκρατική Αριστερά στα τέσσερα αυτά χρόνια ήταν η αρχηγοκεντρική δόμηση του κόμματος. Αντίθετα από τις διακηρύξεις για ένα κόμμα των μελών και για την δημιουργία ενός άλλου κόμματος το αποτέλεσμα ενός κόμματος του ενός είναι γεγονός που δεν αμφισβητείται σχεδόν από κανέναν. Άμεση συνέπεια αυτού ήταν η δημιουργία ενός κόμματος που απουσίαζε η εσωκομματική δημοκρατία. Το γεγονός ότι ο πρόεδρος άκουγε προσεκτικά, χωρίς προσποιητό ενδιαφέρον ακόμη και απλά μέλη δεν αλλάζει την ουσία αφού δεν υπήρχε περίπτωση το κόμμα να ακολουθήσει κάτι που δεν είχε την έγκριση του προέδρου. Η αναδιοργάνωση του κόμματος είναι επομένως το δεύτερο επίδικο για την Δημοκρατική Αριστερά.

Το τρίτο σημαντικό στοιχείο ήταν η επικέντρωση στο εκλογικό αποτέλεσμα. Για άλλους αυτό ήταν το αποτέλεσμα άγχους για επίτευξη του ορίου του 3% και για ορισμένους ως η ευκαιρία δημιουργίας μιας μεγάλης συμπαράταξης που θα καθόριζε από θέση ισχύος την κυβερνητική πολιτική. Το τελευταίο ενισχύθηκε και από τα πρώτα δημοσκοπικά στοιχεία. Η επικέντρωση στις εκλογές συνοδεύτηκε έτσι από βιαστικές συνεργασίες / προσχωρήσεις οι οποίες κρινόμενες εκ του αποτελέσματος μόνον ως αποτυχημένες μπορούν να χαρακτηρισθούν. Χωρίς να παραγνωρίζεται η αξία επιτυχών εκλογικών αποτελεσμάτων, οφείλει να γίνει συνείδηση ότι οι επιτυχίες αυτές μόνον ως αποτέλεσμα πολιτικών πρακτικών θα έχουν νόημα για τον κόσμο της αριστεράς.

* Ο Δημήτρης Σούρδης είναι Γραμματέας της ΔΗΜΑΡ Παλαιού Φαλήρου