Μια ενδιάμεσης έντασης – υβριδικού τύπου – λύση για τις τράπεζες και τον γόρδιο δεσμό των κόκκινων δανείων φαίνεται να επιλέγει η κυβέρνηση ενώπιον των συνεχιζόμενων πιέσεων στις μετοχές του χρηματοπιστωτικού κλάδου και του γενικευμένου κλίματος ρευστότητας στις αγορές.

Η εν λόγω λύση, όπως προκύπτει και από τις διαρροές του υπουργείου Οικονομικών, προσδιορίζεται στην δημιουργία ενός Σχήματος Προστασίας Ενεργητικού (Asset Protection Scheme-APS), χωρίς όμως ακόμη να είναι βέβαιο πως θα υπάρξει συμφωνία με την ΕΚΤ και την Κομισιόν.

Ο λόγος των αμφιβολιών έχει να κάνει πως το όλο σχέδιο περιλαμβάνει και κρατικές εγγυήσεις, περιορισμένες μεν, που όμως θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως στοιχείο κρατικής παρέμβασης και ενίσχυσης των τραπεζών.

Στην πράξη, το APS είναι ένα από τα λεγόμενα Οχήματα Ειδικού Σκοπού (SUV) του χρηματοπιστωτικού τομέα στο οποίο οι τράπεζες μπορούν να «ξεφορτωθούν» κάποια από τα «κακά δάνεια» αφαιρώντας τα από τους ισολογισμούς τους. Δεν πρόκειται για bad bank («κακή τράπεζα») και η λειτουργία του βασίζεται στο γεγονός ότι το δημόσιο, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα ένα ετήσιο ασφάλιστρο, εγγυάται τις απώλειες που θα έχει μια τράπεζα από την διαχείριση συγκεκριμένου ύψους δανείων.

Πρόκειται για το μοντέλο που εφαρμόστηκε το 2009 στην Royal Bank of Scotlant, η οποία μεταβίβασε σε APS ακάλυπτα δάνεια 325 δισ.εκατομμυρίων λιρών. Η τράπεζα ανέλαβε ρίσκο μόνον 6% – ήτοι ανέλαβε πιθανές μελλοντικές απώλειες μόνον μέχρι το ποσό των 19,5 δσεκατομμυρίων λιρών, ενώ το κράτος κάλυψε το υπόλοιπο. Τα δάνεια που θα ασφαλίζονται με εγγύηση του δημοσίου πρέπει να έχουν εξασφαλίσεις, ενώ το κράτος μπορεί να εκδώσει ομόλογα ειδικού σκοπού από τα έσοδα των οποίων θα καλύψει και τυχόν απώλειες των τραπεζών.

Μέσα από αυτήν την διαδικασία η τράπεζα μειώνει τις προβλέψεις της για επισφάλειες, «καθαρίζει» τον ισολογισμό της, και μπορεί να προχωρήσει σε νέες χορηγήσεις δανείων. Ο προβληματισμός για το συγκεκριμένο μοντέλο έχει να κάνει, προφανώς, με τις εγγυήσεις του δημοσίου οι οποίες μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπίπτουν στις κρατικές ενισχύσεις που απαγορεύει η Ευρωπαϊκή Αρχή Ανταγωνισμού.

Η άλλη εναλλακτική – την οποία, πάντως, απέκλεισε κατηγορηματικά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος – θα ήταν η δημιουργία μιας bad bank στην οποία θα μεταφερόταν το μεγαλύτερο μέρος των κόκκινων δανείων των τραπεζών. Είναι το μοντέλο που εφαρμόστηκε, με παραλλαγές, στην Ιταλία και την Ισπανία, εδώ όμως το βασικό ζήτημα είναι πως μετά μια τέτοια διαδικασία οδηγεί εκ των πραγμάτων σε ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών – ήτοι, στην ανάγκη να αντλήσουν νέα κεφάλαια είτε μέσω των αγορών, είτε με κρατικούς πόρους. Ως εκ τούτου, όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες, η bad bank είναι μια λύση που μπορεί να εφαρμοστεί στην αρχή μιας κρίσης και οπωσδήποτε πριν γίνουν ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών.

Η τελευταία εκδοχή θα ήταν η μείωση των κόκκινων δανείων μέσω απ’ ευθείας και μαζικών πωλήσεών τους, προοπτική όμως που οδηγεί σε κατακόρυφη μείωση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών – άρα, και σε άμεση ανάγκη απ’ ευθείας άντλησης μεγάλων κεφαλαίων. Εάν αυτό δεν καταστεί δυνατό ο μόνος δρόμος είναι η κρατικοποίηση, πιθανότητα που είναι προφανές ότι δεν επιλέγεται καθώς θα δημιουργήσει νέο γύρο πιέσεων από τις αγορές συνολικά πλέον για την ελληνική οικονομία.

Via : tvxs.gr