Εννιά κομβικές αλλαγές για όσους βγαίνουν στη σύνταξη, χρωστάνε στα ταμεία, τους ανέργους, τους εργοδότες και τους εργολάβους έργων φέρνει το νομοσχέδιο το οποίο έφερε στη Βουλή η υπουργός Εργασίας, Εφη Αχτσιόγλου

Stop σε αδήλωτη εργασία, προσαύξηση οφειλών, κατασχέσεις επιδομάτων

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Εννέα ανατροπές για αντίστοιχες κοινωνικές κατηγορίες προβλέπει το νομοσχέδιο που έφερε στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα η υπουργός Εργασίας, Εφη Αχτσιόγλου. Οι αλλαγές αυτές προβλέπουν ότι:

  • Αυξάνονται έως 200% τα πρόστιμα για την αδήλωτη εργασία, ενώ μειώνονται εφόσον γίνουν προσλήψεις.
  • Οφειλές προς πρώην φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή το Δημόσιο που δημιουργήθηκαν έως τις 31/12/2016 λόγω εύλογης αμφιβολίας ως προς την υποχρέωση υπαγωγής ή μη στην παράλληλη ασφάλιση μπορούν να διαγράφονται ή να απαλλάσσονται τυχόν επιβληθέντων πρόσθετων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και επιβαρύνσεων.
  • Εργολάβοι και υπεργολάβοι ευθύνονται από κοινού για την καταβολή των μισθών και των εισφορών του προσωπικού που απασχολούν.
  • Τίθεται ανώτατο πλαφόν 17% στην απασχόληση μαθητευόμενων και όσων κάνουν πρακτική σε μια επιχείρηση.
  • Παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ οι άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων για 4 μήνες κατά το τελευταίο 12μηνο πριν από την έναρξη του προγράμματος.
  • Η πληρωμή (από τον ΟΑΕΔ) ανεξόφλητων λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη αποδοχών έως και 3 μηνών μπορεί να γίνεται εφόσον η σύμβαση ή η σχέση εξαρτημένης εργασίας έχει διάρκεια τουλάχιστον 6 μηνών.
  • Καθίσταται ακατάσχετη και αφορολόγητη η έκτακτη οικονομική ενίσχυση έως 1.000 ευρώ σε ανέργους.
  • Ως χρόνος έναρξης της καταβολής σύνταξης ορίζεται η 1η του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και ως χρόνος λήξης ορίζεται το τέλος του μήνα κατά τον οποίο επέρχεται ο θάνατος του συνταξιούχου.
  • Ως ημερομηνία έναρξης ασφάλισης των αγροτών θεωρείται η 1η του μήνα έναρξης άσκησης ασφαλιστέας δραστηριότητας, όπως αυτή προκύπτει από τη βεβαίωση έναρξης εργασιών της αρμόδιας ΔΟΥ.

Ας εξετάσουμε όμως πιο αναλυτικά τι σημαίνει η κάθε αλλαγή.

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ: Αυξομειώσεις στα πρόστιμα για αδήλωτη εργασία

Ειδικός επιθεωρητής εργασιακών σχέσεων ή επιθεωρητής εργασιακών σχέσεων ή ελεγκτής των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης ή αρμόδιος υπάλληλος του ΕΦΚΑ, που διαπιστώνει τη μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλει στον εργοδότη πρόστιμο ποσού 10.500 ευρώ για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο. Σε περίπτωση υποτροπής του εργοδότη, η οποία διαπιστώνεται εντός 3 ετών από τον πρώτο έλεγχο, το πρόστιμο των 10.500 ευρώ επιβάλλεται προσαυξημένο ως εξής:

* Κατά 100% για την πρώτη μετά την αρχική παράβαση.
* Κατά 200% για κάθε μεταγενέστερη παράβαση που διαπιστώνεται σε έλεγχο διενεργούμενο σε διαφορετική ημερομηνία.

Δικαίωμα και προϋποθέσεις έκπτωσης

Αν εντός 10 εργάσιμων ημερών από την ημέρα του ελέγχου ο εργοδότης προβεί στην πρόσληψη του εργαζομένου ή των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν ως αδήλωτοι με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, το πρόστιμο μειώνεται ως εξής:

  • Στα 7.000 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης με σύμβαση εργασίας διάρκειας τουλάχιστον 3 μηνών.
  • Στα 5.000 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης με σύμβαση εργασίας διάρκειας τουλάχιστον 6 μηνών.
  • Στα 3.000 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης με σύμβαση εργασίας διάρκειας τουλάχιστον 12 μηνών.

Το δικαίωμα έκπτωσης διατηρείται αν ο εργαζόμενος με υπεύθυνη δήλωσή του δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την πρόσληψη και ο εργοδότης, εντός της προθεσμίας της, προβεί στην πρόσληψη άλλου εργαζομένου με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης. Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να προβεί σε μείωση του προσωπικού από την ημερομηνία και ώρα του ελέγχου και καθ’ όλη τη διάρκεια των περιόδων που ισχύει η σύμβαση η οποία έγινε με «αντάλλαγμα» τη μείωση του προστίμου για την αδήλωτη εργασία.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ: Δυνατότητα διαγραφής οφειλών

Βεβαιωμένες ή μη οφειλές προς πρώην φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή το Δημόσιο που δημιουργήθηκαν λόγω εύλογης αμφιβολίας ως προς την υποχρέωση υπαγωγής ή μη στην παράλληλη ασφάλιση δύο ή περισσότερων πρώην φορέων ασφάλισης ή του Δημοσίου για το χρονικό διάστημα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 μπορούν να διαγράφονται ή να απαλλάσσονται από τυχόν επιβληθέντα πρόσθετα τέλη, τόκους, προσαυξήσεις και επιβαρύνσεις. Τυχόν καταβληθέντα από τους ασφαλισμένους ποσά έναντι των παραπάνω οφειλών δεν επιστρέφονται και δεν αναζητούνται. Η εύλογη αμφιβολία μπορεί να αποδεικνύεται ενδεικτικά από τα ακόλουθα κριτήρια:

  • Ύπαρξη δικαστικής απόφασης υπέρ του ασφαλισμένου οφειλέτη.
  • Ύπαρξη αντίθετων δικαστικών αποφάσεων επί του ίδιου, δυσχερώς ερμηνευόμενου νομικού θέματος.
  • Προηγούμενη μακρόχρονη πρακτική της διοίκησης, συνεπεία της οποίας είχε δημιουργηθεί στα υπόχρεα πρόσωπα η πεποίθηση περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση.
  • Ύπαρξη διαφορετικών οδηγιών επί του ίδιου θέματος από τη διοίκηση.
  • Πλήρης ασφάλιση από μισθωτή ή μη μισθωτή απασχόληση κατά την ίδια χρονική περίοδο, για την οποία έχουν καταλογιστεί εισφορές από φορέα ασφάλισης μισθωτών ή μη μισθωτών.

ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ: Από κοινού υπεύθυνοι για μισθούς – εισφορές εργαζομένων

Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αναθέτει, στο πλαίσιο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, την εκτέλεση έργου ή τμήματος έργου (αναθέτων) σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εργολάβος) ευθύνεται εις ολόκληρον και αλληλεγγύως με τον εργολάβο έναντι των εργαζομένων του τελευταίου για την καταβολή των οφειλόμενων αποδοχών, των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και των τυχόν οφειλόμενων αποζημιώσεων απόλυσης. Η παραπάνω ευθύνη περιορίζεται στα δικαιώματα των εργαζομένων που απορρέουν από τη συμβατική σχέση μεταξύ του αναθέτοντα και του εργολάβου για το συγκεκριμένο έργο ή τμήμα έργου. Σε περίπτωση ανάθεσης της εκτέλεσης του έργου ή τμήματος του έργου από τον εργολάβο σε υπεργολάβο, η εις ολόκληρον και αλληλέγγυα ευθύνη αφορά στον αναθέτοντα, στον εργολάβο και στον υπεργολάβο. Εργολάβος που αναθέτει την εκτέλεση του έργου ή τμήματος του έργου σε υπεργολάβο, ο οποίος θα απασχολήσει προσωπικό για την εκτέλεσή του, υποχρεούται άμεσα να ενημερώνει εγγράφως τον αναθέτοντα.

ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΟΙ – «ΠΡΑΚΤΙΚΑΡΙΟΙ»: Ανώτατο πλαφόν 17% επί του συνόλου του προσωπικού

Ως υποχρέωση του εργοδότη ορίζεται η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» των μαθητευόμενων, σπουδαστών και φοιτητών, που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία, καθώς και κάθε μεταβολή της απασχόλησης αυτής πριν από την πραγματοποίησή της. Ο συνολικός αριθμός των μαθητευόμενων, σπουδαστών και φοιτητών, που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε τουριστικές επιχειρήσεις δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 17% του συνολικού προσωπικού κάθε επιχείρησης ή εκμετάλλευσης και σε κάθε περίπτωση τα 40 άτομα.

ΑΠΛΗΡΩΤΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ: Διευρύνονται οι προϋποθέσεις για το «επίδομα αφερεγγυότητας»

Σκοπός του «λογαριασμού προστασίας εργαζομένων από την αφερεγγυότητα του εργοδότη» καθίσταται πλέον η πληρωμή ανεξόφλητων, λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, αποδοχών έως 3 μηνών, που προέρχονται από σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας και εμπίπτουν στο χρονικό διάστημα 6 μηνών που προηγείται της υποβολής της αίτησης ή της δήλωσης για κήρυξη της πτώχευσης, με την οποία ο εργοδότης τίθεται σε συλλογική διαδικασία αφερεγγυότητας, πέραν της πτώχευσης, που οδηγεί σε απαλλοτρίωση της περιουσίας του για την ικανοποίηση των πιστωτών του.

ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΣΤΟΝ ΟΑΕΔ: Δεν διαγράφονται εντασσόμενοι σε προγράμματα κατάρτισης

Ανεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ που συμμετέχουν ή θα συμμετάσχουν σε πρόγραμμα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης θα παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και ο χρόνος εκπαίδευσής τους ή επαγγελματικής κατάρτισής τους μετράται ως χρόνος ανεργίας εφόσον:

  • Είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων για τουλάχιστον 4 μήνες κατά το τελευταίο 12μηνο πριν από την έναρξη του προγράμματος.
  • Δηλώσουν τα στοιχεία του προγράμματος αυτού στον ΟΑΕΔ το αργότερο εντός 10 ημερών μετά την πρώτη ανανέωση του δελτίου ανεργίας από την έναρξη του προγράμματος ή κατά την πρώτη μετά την έναρξη του προγράμματος με αυτοπρόσωπη παρουσία τους στην αρμόδια υπηρεσία.
  • Έχουν παρέλθει τουλάχιστον 2 ημερολογιακά έτη από το πέρας τυχόν προηγούμενης συμμετοχής τους σε πρόγραμμα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους ή της επαγγελματικής κατάρτισής τους έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους λοιπούς εγγεγραμμένους στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ. Οσοι μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος διαγράφηκαν από τα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ μπορούν να υποβάλουν, εντός 90 ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, αίτηση επανεγγραφής στα μητρώα του ΟΑΕΔ για την αποκατάσταση της συνέχειας της κατάστασης ανεργίας τους από την ανωτέρω διαγραφή και τη συνέχιση της καταβολής του τυχόν δικαιούμενου επιδόματος ανεργίας, αναδρομικά από την ημερομηνία διαγραφής. Οσοι από τους προαναφερόμενους, μετά τη διαγραφή τους από τα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, επανεγγράφηκαν ως νέοι άνεργοι, μπορούν να υποβάλουν, εντός 90 ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, αίτηση για την αποκατάσταση της συνέχειας της κατάστασης ανεργίας τους από την ανωτέρω διαγραφή και τη συνέχιση της καταβολής του τυχόν δικαιούμενου επιδόματος ανεργίας, αναδρομικά από την ημερομηνία διαγραφής.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΕΩΣ 1.000 ΕΥΡΩ: Δεν κατάσχεται, δεν φορολογείται

Η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση έως 1.000 ευρώ που χορηγείται σε επιδοτούμενους ή μη ανέργους που δοκιμάζονται ιδιαίτερα από οικονομική ή άλλη αιτία:

  • Καθίσταται αφορολόγητη.
  • Καθίσταται ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων.
  • Δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και το υπόλοιπο Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.
  • Δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ: Αλλαγές στην έναρξη και τη λήξη του δικαιώματος σύνταξης από τον ΕΦΚΑ

Πότε αρχίζει το δικαίωμα στη σύνταξη γήρατος

Για την άσκηση του δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος από τους ασφαλισμένους των φορέων που έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ απαιτείται η υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ. Το δικαίωμα σύνταξης γήρατος αρχίζει από την 1η μέρα του επόμενου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται κατά περίπτωση για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος υποβάλλονται μέχρι την τελευταία μέρα του 6ου μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

Πότε λήγει το δικαίωμα στη σύνταξη

Το δικαίωμα στη σύνταξη γήρατος λήγει στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο επήλθε ο θάνατος του συνταξιούχου. Οταν προβλέπεται λήξη του συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τη συμπλήρωση ηλικιακού ορίου, η λήξη επέρχεται στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο συμπληρώνεται το κατά περίπτωση ηλικιακό αυτό όριο. Ειδικά για τους συνταξιοδοτούμενους με βάση τις διατάξεις του τέως ΟΓΑ, οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου του 2019, υπολογιζόμενου από 1η Ιανουαρίου 2018 και εφεξής του τμήματος της μηνιαίας σύνταξής τους επί συντάξιμων μηνών.

ΑΓΡΟΤΕΣ: Εναρξη ασφάλισης στον τέως ΟΓΑ – Πότε γίνεται η εγγραφή

Για την εγγραφή στον κλάδο κύριας ασφάλισης αγροτών του τέως ΟΓΑ (του ΕΦΚΑ) και την υπαγωγή στην ασφάλιση υποβάλλεται απογραφικό δελτίο, το οποίο επέχει θέση αίτησης υπεύθυνης δήλωσης του Ν. 1599/1986 («δήλωση του νόμου 105»). Ως ημερομηνία έναρξης ασφάλισης θεωρείται η 1η του μήνα έναρξης άσκησης ασφαλιστέας δραστηριότητας, όπως αυτή προκύπτει από τη βεβαίωση έναρξης εργασιών της αρμόδιας ΔΟΥ. Αν δεν υφίσταται υποχρέωση έναρξης εργασιών στη ΔΟΥ, ως ημερομηνία έναρξης ασφάλισης λογίζεται η 1η του μήνα υποβολής του απογραφικού δελτίου. Με απόφαση του εκάστοτε υπουργού Εργασίας καθορίζεται ο τρόπος εξόφλησης των τυχόν αναδρομικά οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών. Τα παραπάνω δεν εφαρμόζονται στα πρόσωπα που απασχολούνται ως εργάτες γης και αμείβονται με εργόσημο, εφόσον δεν έχουν εγγραφεί στα μητρώα ασφαλισμένων του κλάδου κύριας ασφάλισης του τέως ΟΓΑ για την άσκηση άλλου επαγγέλματος. Για τη διακοπή της ασφάλισης στον ΕΦΚΑ (κλάδος κύριας ασφάλισης αγροτών του τέως ΟΓΑ) υποβάλλεται σχετική αίτηση – υπεύθυνη δήλωση.

Πότε διακόπτεται η ασφάλιση

Ως ημερομηνία διακοπής της ασφάλισης θεωρείται η τελευταία μέρα του μήνα διακοπής άσκησης δραστηριότητας, όπως αυτή προκύπτει από τη βεβαίωση διακοπής εργασιών της αρμόδιας ΔΟΥ. Αν δεν υφίσταται υποχρέωση έναρξης εργασιών στη ΔΟΥ, ως ημερομηνία διακοπής ασφάλισης θεωρείται η τελευταία μέρα του μήνα υποβολής της αίτησης διακοπής.

Via : neaselida.gr