Δύο μικροί ορεινοί όγκοι στα ανατολικά της Χαλκιδικής, διαφυλάσσουν μια μοναδική βιοποικιλότητα, την ίδια ώρα που η μοίρα τους μοιάζει να είναι καταδικασμένη. Ο Κάκαβος και το Στρατονικό όρος είναι χαμηλά βουνά που σβήνουν στην θάλασσα και χαρακτηρίζονται από πολλούς οικοτόπους που περιλαμβάνουν ψηλή μεσογειακή μακία, ένα από τα ομορφότερα μεικτά πλατύφυλλα δάση της Ελλάδας, χαράδρες και ποτάμια με καταρράκτες. Τα υψόμετρα δεν ξεπερνάνε τα 850 μέτρα και τα δύο βουνά αποτελούν στην ουσία ένα δαιδαλώδες σχηματισμό από δεκάδες λόφους μέσα στους οποίους ζούνε σπάνια, απειλούμενα είδη.

Η ποικιλία της βλάστησης είναι μεγάλη και χαρακτηρίζεται από ένα μεικτό δάσος από σκληρόξυλα δέντρα. Στην περιοχή διακρίνονται τρεις δασικοί οικότοποι. Τα δάση φυλλοβόλων πλατύφυλλων με διάφορα είδη δρυός, καστανιές, οστρυές, φιλύρες, κότινους και οξυές με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τα αρχέγονα δάση από αιωνόβιες μεγάλες δρυς και οξιές που σπανίζουν στην υπόλοιπη Ελλάδα. Τα δάση αείφυλλων-σκληρόφυλλων πλατύφυλλων ειδών με άρκευθους, ίταμους, αριές, δάφνες, πουρνάρια, φιλύκια και κουμαριές και τα παραποτάμια δάση με είδη όπως, πλατάνια, σκλήθρα, γαύρους, σφενδάμια, ιτιές, λεύκες, φτελιές και φράξους.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την παρουσία 33 σημαντικών φυτών. Ένα είδος είναι ενδημικό, 8 είδη προστατεύονται από την κοινοτική νομοθεσία, 2 είδη περιλαμβάνονται στο Κόκκινο βιβλίο των απειλουμένων ειδών και 10 είδη προστατεύονται με Προεδρικό διάταγμα. Από τα φυτά ξεχωρίζουν η Digitalis viridiflora που φυτρώνει μόνο εδώ, η κενταύρια Centaurea immanuelis-loewii, το χηνοπόδιο Chenopodium polyspermum, η Althaea cannabina, ο δίκταμος Dictamnus albus, το Erodium botrys, ο Euonymus europaeus, η Euphrasia stricta, το ηλιάνθεμο Helianthemum ledifolium, το Hypecoum imberbe, το Oenanthe tenuifolia, η Potentilla speciosa, το Thesium divaricatum και ο αγριοπανσές Viola arvensis. Άλλα σημαντικά φυτά είναι ο θάμνος Fraxinus angustifolia oxycarpa, η Atropa belladonna, τα αγριογαρύφαλα Dianthus diffusus και Dianthus pinifolius pinifolius και οι ορχιδέες Aceras anthropophorum, Cephalanthera longifolia, Platanthera chlorantha.

Στην ορνιθοπανίδα περιλαμβάνονται πάνω από 70 είδη πουλιών. Από τα αρπακτικά απαντώνται χρυσαετοί, σταυραετοί, φιδαετοί, σφηκιάριδες, πετρίτες, μαυροπετρίτες, νανογέρακα, δεντρογέρακα, μαυροκιρκίνεζα, μπούφοι, χουχουριστές και γκιώνιδες. Σημαντική θεωρείται η παρουσία μιας αποικίας από όρνεα αλλά και η περιστασιακή εμφάνιση του ακριβοθώρητου ασπροπάρη. Οι σπάνιοι μαυροπελαργοί φωλιάζουν στα δέντρα του δάσους, ενώ η ορνιθοπανίδα συμπληρώνεται από αιγίθαλους, γυδοβυζάχτρες, δεντροβάτες, κοκκοθραύστες, δρυοκολάπτες, σταυρομύτες, παπαδίτσες, αηδόνια, κ.α.

Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει περίπου 20 είδη ερπετών μεταξύ των οποίων, σαλαμάνδρες, πρασινόφρυνους, φρύνους, κιτρινομπομπίνες, δεντροβάτραχους, βαλτοχελώνες, ποταμοχελώνες, γραικοχελώνες, μεσογειακές χελώνες, πρασινόσαυρες, λαφίτες, νερόφιδα, σαπίτες και σπιτόφιδα. Αποτελεί ιδιαίτερη έκπληξη η παρουσία τόσο κοντά στις ακτές σπάνιων θηλαστικών που συνήθως ζούνε πιο ηπειρωτικά. Στα δάση ζούνε ακόμα λύκοι, αγριόγατοι και ζαρκάδια, αλλά και τα πολύ σπάνια τσακάλια που έχουν εξαφανιστεί από πολλούς τόπους της χώρας. Οι πληθυσμοί από βίδρες που ζούνε στα ποτάμια είναι ακμαίοι, ενώ η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται από αλεπούδες, κουνάβια, ασβούς, αγριογούρουνα, νυφίτσες και 3 είδη νυχτερίδας.

Η περιοχή καταγράφεται ως πολύ σημαντικός βιότοπος για πολύ ευαίσθητα ασπόνδυλα, ιδιαίτερα για τρία είδη λιβελούλας (Pyrrhosoma nymphula nymphula, Gomphus vulgatissimus, Platycnemis pennipes) και τέσσερα είδη σπάνιων πεταλούδων, (Syrichthus tessellum, Eppalage fatima, Maculinea alcon, Brenthis hecate). Τέλος στα νερά της χαράδρας της Κηπουρίτσας, στο Στρατονικό, ζει ένα ενδημικό ψάρι του γλυκού νερού, η βιργιάνα (Barbus cyclolepis stroumicae).

Ο Κάκαβος και το Στρατονικό, μαζί με όλη την σπάνια βιοποικιλότητα τους, σήμερα βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής. Η ενδεχόμενη εξόρυξη μεταλλευμάτων σε ευρεία κλίμακα, είναι βέβαιο ότι θα αλλάξει την φυσιογνωμία της περιοχής. Η συγκεκριμένη διαμάχη αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα στη χώρα μας, όπου η ανθρώπινη παρέμβαση λαμβάνει πρωτίστως υπόψη το βραχυπρόθεσμο οικονομικό όφελος και λιγότερο τις επιπτώσεις στη φύση και στις τοπικές κοινωνίες. Η φύση δεν ανήκει σε κανέναν και ανήκει σε όλους μας.

via http://antigoldgreece.wordpress.com/2012/12/06/kakavos-stratoniko/